Η μακρά και γευστική ιστορία της σοκολάτας
Και ποιος μπορεί να της αντισταθεί; Για κάποιους είναι η μέγιστη διατροφική αμαρτία, ενώ για άλλους η επιβράβευση μιας δύσκολης μέρας και ένας νόστιμος φίλος. Η σοκολάτα έχει ιστορία, έχει παρελθόν και όσο για το μέλλον, φαίνεται δύσκολο αφού από το 2013 ο πλανήτης καταναλώνει περισσότερη σοκολάτα, από το κακάο που παράγεται.
Ας πάμε όμως στα ευχάριστα, αφού ποιος θα ήθελε να ζει σε ένα κόσμο χωρίς σοκολάτα;
Οι Μάγιας φέρονται ως οι πρώτοι που καλλιέργησαν τους πρώτους κόκκους κακάο από διάφορους ιστορικούς-βοτανολόγους. Μάλιστα πήραν το «μυστικό» μαζί τους όταν μετανάστευσαν στο Γιουκατάν.
Από την άλλοι, οι Αζτέκοι και ειδικά η βασιλική οικογένεια απολάμβανε σοκολατούχο ρόφημα αναμειγνύοντας αλεσμένους κόκκους κακάου με καλαμπόκι, το οποίο είχε υποστεί ζύμωση με κρασί και το σέρβιραν έπειτα σε χρυσά κύπελλα. Λέγεται ότι ο Αζτέκος Αυτοκράτορας Μοντεζούμα έπινε περισσότερα από 50 κύπελλα σοκολάτα κάθε μέρα.
Και κάπου εκεί, έφτασαν οι Ισπανοί κατακτητές όπου αρχικά ενδιαφέρθηκαν μόνο για το χρυσό και όχι για το περιεχόμενο που είχαν τα κύπελα και «τρέλαινε» τους ντόπιους. Όμως λίγο αργότερα, ο εξερευνητής/ιμπεριαλιστής Ερνάν Κορτές (1485-1547), παρατήρησε ότι οι Αζτέκοι χρησιμοποιούσαν κόκκους κακάου ως χρήματα.
Βλέποντας μπροστά και σκεπτόμενος εμπορικά και λαχταριστά δημιούργησε φυτείες κακάου που απέδωσαν τόσα κέρδη, όσα χρειαζόταν η Ισπανία κουμάντο στην αγορά κακάου το 18ο αιώνα. Οι Ισπανοί δεν έμειναν στατικοί, αλλά μετέφεραν κόκκους στην Αϊτή, στο Τρινιδάδ και στο νησί Μπιόκο της Δυτικής Αφρικής.
Διαβάστε ακόμα: Pizza vs Σουβλάκια
Η ευρωπαία σοκολάτα
Η Ισπανική αυλή όπως αναμενόταν, είχε την τιμή και τη γευστική χαρά να αποκτήσει πρώτη το σοκολατούχο ρόφημα που κατέφθανε από τις κατακτήσεις της, τον 16ο αιώνα. Φυσικά από τα χεράκια του Κορτές. Αρχικά, η γεύση του τρέλανε τόσο τους άρχοντες και τις κυρίες της αυλής που προσπάθησαν να το κρατήσουν κρυφό από τους έταιρους αριστοκράτες αλλά και φυσικά από τους πληβείους. Έπιναν στα κρυφά το ρόφημα, το οποίο περιείχε καρυκεύματα και κάποιες φορές λαχταριστό πιπεράκι.
Φυσικά επειδή το εμπόριο και το χρήμα ήταν πρωτευούσης σημασίας και πάνω από την ικανοποιήση του ουρανίσκου τους, η ώρα που θα γνώριζε η υπόλοιπη Ευρώπη τη μαγεία της σοκολάτας είχε φτάσει.
Ένας έρωτας ξέσπασε στη μύτη, τη γλώσσα και τα στομάχια των Ευρωπαίων με αυτό το καφετί ρόφημα και την καινούρια γεύση. Φυσικά όπως σε κάθε επανάσταση οποιουδήποτε είδους, είτε ταξική, είτε βιομηχανική, είτε διατροφική, κάποιοι αισθάνθηκαν απειλή για τα κεκτημένα τους. Και αυτοί ήταν οι Βρετανοί ζυθοποιοί που το 1763 και ζήτησαν το διά νόμου περιορισμό της παρασκευής της.
Μάλιστα υπήρξε και εμφύλιο-σοκολατικός πόλεμος ανάμεσα στους παραγωγούς της. Κάποιοι σκέφτηκαν διάφορους τρόπους για το σερβίρισμά της, κάποιοι άλλοι την έκαναν να φαίνεται πιο ογκώδη προσθέντωντας άμυλα. Άλλοι πάλι, είχαν το ψευδο-μάρκετινγκ στο αίμα τους από τότε και κάποιοι Άγγλοι παρασκευαστές πρόσθεσαν στη συνταγή τους… σκόνη από τούβλα για το χρώμα της.
Όπως αναφέραμε πιο πάνω, μαζί με τη διατροφική επανανάσταση αυτού του γλυκίσματος, ήρθε και η βιομηχανική επάσταση που κράτησε 100 χρόνια και εισήγαγε την αυτοματοποίηση στη διαδικασία παρασκευής της σοκολάτας.
Οι κόκκοι δεν χρειάζονταν πια χέρια για να αλεθούν και οι ατμομηχανές πήραν κεφάλι στη διαδικασία. Έτσι και η παραγωγή μεγάλωνε με γεωμετρική πρόοδο.
Οι εραστές και θιασώτες τις σοκολάτας θα πρέπει να ευχαριστούμε (μάλλον) κάποιους από τους πολλούς ανοικτόμυαλους επιχειρηματίες που είδαν το έδαφος το… σοκολατένιο και επένδυσαν σε αυτό. Επιχειρηματίες όπως ο Χέρσι, ο Κόλερ, ο Λιντ, ο Νεστλέ, ο Πέτερ, ο Σουσάρ και ο Τόμπλερ συνέβαλαν τα μέγιστα στη σοκολατοβιομηχανία, είτε εφευρίσκοντας αποτελεσματικότερα μηχανήματα είτε βελτιώνοντας τις συνταγές για σοκολάτα.
Μιλώντας για εφευρεύσεις, δεν θα μπορούσαμε να ξεχάσουμε τον άνθρωπο που έκανε το πρώτο βήμα για να έχουμε στα στόματα μας σήμερα, αυτό που αγαπούμε οι περισσότεροι. Τη σοκολάτα γάλακτος.
Το 1828, ο Ολλανδός χημικός Κούνρατ βαν Χάουτεν κατάφερε να διαχωρίσει τη σκόνη και το βούτυρο του κακάου από την κακαόμαζα των αλεσμένων κόκκων. Έτσι, αργότερτα και ως αποτέλεσμα της ανακάλυψης αυτής δημιουργήθηκαν συνδυασμοί ρευστής σοκολάτας, βουτύρου κακάου και ζάχαρης για να παραγάγουν τη στερεή «εδώδιμη σοκολάτα».
Μετά το πέρας της βιομηχανικής επανάστασης, οι Ελβετοί ανέπτυξαν τη διαδικασία για περαιτέρω λέπτυνσης της σοκολάτας, ώστε να λιώνει στη γλώσσα. Η διαδικασία ήταν να περνάει η κακαόμαζα των αλεσμένων κόκκων ανάμεσα από πορσελάνινους δίσκους επί πολλές ώρες.
Πώς παράγεται η σοκολάτα
Σας ανοίξαμε την όρεξη ή βαρεθήκατε τα ιστορικά στοιχεία; Μπαίνουμε τώρα στο ψητό.
Όταν οι κόκκοι φτάνουν στο εργοστάσιο, καθαρίζονται και ταξινομούνται. Όπως ίσως έχετε δει (και μυρίσει) ψήνονται οι κόκκοι του καφέ, έτσι και αυτοί του κακάο, για να αποδώσουν το μέγιστο άρωμα τους.
Η ψίχα (τα σκούρα σωματίδια που έχει μέσα κάθε κόκκος) είναι η βάση για όλους τους τύπους κακάου και σοκολάτας. Αλέθεται και παράγει έναν παχύ σκουρόχρωμο πολτό, τη λεγόμενη, ρευστή σοκολάτα. Αυτή πουλιέται ως σοκολάτα αρτοποιίας όταν και στερεοποιείται.
Έπειτα, με βάση την ανακάλυψη του Βαν Χάουτεν που αναφέραμε πιο πάνω, η ρευστή σοκολάτα υφίσταται επεξεργασία με ισχυρή πίεση για την εξαγωγή του βούτυρου του κακάου. Αν προστεθεί περισσότερο βούτυρο κακάου στη ρευστή σοκολάτα τότε έχουμε τη βρώσιμη σοκολάτα που γνωρίζουμε.
Καλή όρεξη.
