Ζωντανή εμφάνιση (a.k.a. Live) | Τι πρέπει να προσέχουμε

Είσαι ένα βήμα λίγο πριν βγεις στη σκηνή, ακούς φασαρία από κοινό. Υπάρχουν άτομα εκεί έξω που κρέμονται από τα χείλη ή τα χέρια σου. Και τότε είναι που σκέφτεσαι… Τα έκανα όλα σωστά γι’ αυτή τη βραδιά; Για να μην έχεις αυτό το άγχος, το School Of Rock.gr σε συνεργασία μαζί με τον Πάνο Μαλαχιά, επαγγελματία συνθέτη και κιθαρίστα, σου δίνει συμβουλές για τη μεγάλη στιγμή ενός μουσικού. Τη ζωντανή εμφάνιση…

Καλησπέρα σε όλους τους φίλους…

Το παρόν άρθρο είναι απόψεις για τη ζωντανή εμφάνιση και αναφέρεται κυρίως σε φίλους που μαθαίνουν μουσική σε πρώιμα στάδια ή αυτούς που έχουν μπάντα και θα ήθελαν να κάνουν κάτι παραπάνω.

Σε γενικές γραμμές οι περισσότεροι που παίζουν ή έπαιζαν μουσική, επαγγελματικά ή μη, έχουν εμφανιστεί σε μαθητική συναυλία, ή σε live κάποιας μουσικής σκηνής, ή μιας μεγάλης σκηνής, μέχρι και σε μια υπαίθρια μεγάλη συναυλία σε γήπεδο ή φεστιβάλ ή αλλού. Λίγο πολύ, οι περισσότεροι το έχουν κάνει, είτε βρίσκονταν σε πλαίσια εκμάθησης του οργάνου, είτε σε πλαίσια προσπάθειας ανάδειξης της μπάντας τους κ.ο.κ.

Στην Ελλάδα γενικότερα, σε ότι αφορά τις μικρές live σκηνές έχουμε παίξει ουκ ολίγες φορές σε ένα τέτοιο stage, οι περισσότεροι.

Στα πλαίσια της προσπάθειας προώθησης ενός καλλιτεχνικού σχήματος (μπάντα ή σόλο καλλιτέχνης), η εμφάνιση μπροστά σε κοινό είναι πάντα κάτι το οποίο κρίνει σε ένα μεγάλο βαθμό την επιτυχία και την απήχηση αυτού, δεν είναι βέβαια το μόνο κριτήριο για να πετύχει ή όχι. Οι απόψεις που ακολουθούν είναι ταπεινές σκέψεις που προσπαθώ να διατυπώσω από την πλευρά του κοινού, όπου θα έρθει να μας δει σε ένα Live και πως θα πρέπει να ανταποκριθούμε.

***

Προσέχουμε τον ήχο μας. Πρέπει να κάνουμε αρκετή πρόβα ήχου (soundcheck) ενώ… συνήθως δεν κάνουμε.

Ένα συνηθισμένο λάθος είναι ότι ο ηχολήπτης και η μπάντα διορθώνουν τον ήχο στην πορεία του live με τα πολλά ‘νοήματα’ συνεννόησης μεταξύ τους. Και αυτό συμβαίνει για διάφορους λόγους:

• Ο ένας είναι ότι ο χώρος ανοίγει την συγκεκριμένη ‘τάδε’ ώρα και δεν προλαβαίνουμε να κάνουμε soundcheck.
• Άλλος λόγος είναι ότι όταν κάνουμε soundcheck μερικές φορές ταυτόχρονα απασχολούμαστε να διευθετήσουμε άλλα θέματα για τη διεξαγωγή της βραδιάς και μετά έρχονται οι φίλοι που θα μας δουν σχετικά νωρίς κ.ο.κ.
• Άλλος λόγος είναι επίσης ότι ο ηχολήπτης δεν ξέρει την μπάντα, δηλαδή πώς παίζει κλπ, ούτε η μπάντα τον ηχολήπτη. Έτσι, το πιο σωστό πράγμα είναι να έχει η μπάντα έναν μόνιμο ηχολήπτη και ας έχει ένα αντίστοιχο κόστος στη μπάντα, πράγμα το οποίο στην σημερινή πραγματικότητα στην Ελλάδα δεν είναι συνήθως εφικτό. Αν η μπάντα όμως θέλει να έχει μια προοπτική αυτό θα ήταν μια καλή ιδέα και ουσιαστική επένδυση.

***

Καλό θα είναι να έχουμε συνέπεια στην ώρα έναρξης της βραδιάς.

Φυσικά αυτό είναι σχετικό και με την προσέλευση του κοινού, θα πρέπει να έχουν προσέλθει αρκετοί συνήθως για να ξεκινήσουμε, αλλά καλό θα ήταν να μην ξεκινήσουμε να παίζουμε αρκετά αργότερα από την προγραμματισμένη έναρξη. Σκεφτείτε ότι υπάρχουν και αυτοί που ήρθαν νωρίτερα ή στην ώρα έναρξης.

***

Προσέχουμε την ενδυμασία μας.

Όπως φαντάζομαι θα έχετε δει αρκετές φορές, έτσι και εγώ έχω πάει πολλές φορές σε Live όπου η μπάντα ή ο τραγουδιστής φορούσε φανελάκι ή φόρμα, ή μπλούζα που ήταν για το σπίτι, δηλαδή έδινε την εντύπωση ότι ντύθηκε τελευταία στιγμή. Όπως καταλαβαίνετε δεν ήταν καλό δείγμα αυτό. Ανεξαρτήτως το στιλ μουσικής, υπάρχουν κάποια δεδομένα που είναι καλό να τα ακολουθήσουμε.

***

Μελετάμε και προγραμματίζουμε την σκηνική μας εμφάνιση για την επερχόμενη ζωντανή εμφάνιση.

Ο πιο συνηθισμένος λόγος που πάσχουμε ως μουσική κοινωνία στην Ελλάδα. Πολλοί θα πουν ότι τα stage είναι μεσαία ή μικρά ή η μπάντα είναι 7 άτομα δεν χωράμε καλά καλά κλπ. Όλα αυτά είναι κατανοητά. Δεν βοηθούν και οι υποδομές ενίοτε.

Γενικά όμως οφείλουμε να έχουμε μια κινητικότητα στη σκηνή, να δείχνουμε ότι κατέχουμε την όλη κατάσταση από μουσικής – στιχουργικής – ερμηνευτικής – ενορχηστρωτικής πλευράς και σκηνικής εμφάνισης. Ειδικά ο τραγουδιστής αλλά και όλα τα μέλη θα πρέπει να έχουν μια σκηνική άνεση.

Αν είσαι κιθαρίστας και θέλεις να παίξεις συγκεκριμένα πράγματα υψηλής δεξιοτεχνίας σε κάποιο συγκεκριμένο κομμάτι είναι καλό γενικά γιατί δίνει και ένα κίνητρο μελέτης. Γενικότερα είναι μια μεγάλη αφορμή τα live, εκτός των άλλων, για να δεις τα αποτελέσματα της πολύχρονης μελέτης σου.

Όμως μην παρακάμψεις άλλα σημαντικά πράγματα (και μερικές φορές σημαντικότερα) π.χ. να κινείσαι στη διάρκεια του live, να κοιτάς τον κόσμο, να αποκτήσεις περισσότερη αυτοπεποίθηση, να δείχνεις ενθουσιασμό γενικότερα, να φαίνεται ότι περνάς καλά, το ‘λαμβάνει’ ο κόσμος αυτό και τον ξεσηκώνει.

Έτσι κι αλλιώς όταν θα ολοκληρωθεί το Live οι περισσότεροι θα σου αναφερθούν θετικά για το πώς ήσουν σκηνικά, δεν θα περάσει απαρατήρητο. Ενώ αν δεν παίξεις το Χ, Ψ Sweep ή Legato που ‘είχες σχεδιάσει’ μετά το δεύτερο ρεφραίν, και ήσουν ακίνητος για να συγκεντρωθείς παράδειγμα, δεν ενδιαφέρει κανέναν ούτε τους κιθαρίστες.

***

Επικοινωνούμε με το κοινό και είμαστε ταπεινοί και ευγενικοί.

Εκτός από τη μουσική μας επικοινωνία με το κοινό, είναι πολύ σημαντική και η επικοινωνία μας. Δεν θα μπορούσε να γίνει Live χωρίς αυτό. Δηλαδή να καλωσορίζουμε, να ευχαριστούμε και να κάνουμε και κάποιο αστείο φυσικά είναι χρήσιμο, όσο πιο πολύ μιλάμε με τον κόσμο τόσο καλύτερα. Το οποίο βέβαια χτίζεται και αυτό με τον καιρό αλλά είναι πολύ σημαντικό.

Και στην συνομιλία μας με τον κόσμο, να είμαστε ταπεινοί και να μην δείχνουμε ίχνος έπαρσης, επειδή π.χ. καταφέραμε να μαζέψουμε 300 ή 400 άτομα δεν σημαίνει ότι πρέπει να συμπεριφερόμαστε ως η μεγαλύτερη μπάντα του κόσμου, ή επειδή πουλήσαμε 1000 cd το τελευταίο εξάμηνο. Η έπαρση ή η αγένεια είναι ικανή να κόψει το δρόμο της μπάντας και να απομακρύνει τον κόσμο της.

***

Αν υπάρχουν διαφορές με άλλους συμμετέχοντες τις αφήνουμε στην άκρη.

Για να διεξαχθεί μια μουσική βραδιά, συμβαίνει συνήθως να συνεργάζονται άνθρωποι που δεν γνωρίζονται μεταξύ τους, μουσικοί, ηχολήπτες, υπάλληλοι της μουσικής σκηνής κλπ. Καλό είναι οι εγωισμοί να αποφεύγονται και να είναι όλοι αφοσιωμένοι στην ομαλή διαδικασία του live.

Δεν είναι από τις συχνότερες περιπτώσεις, η αλήθεια είναι, αλλά όταν υπάρξει τέτοιο ενδεχόμενο πρέπει να το αφήνουμε πίσω και να αφοσιωθούμε στο live.

Ένα απλό παράδειγμα είναι π.χ.η περίπτωση μιας διαφωνίας ή μιας έντασης στην προετοιμασία του live με άλλο μουσικό ή μη, είναι πιθανόν να επηρεάσει την συνέχεια της βραδιάς και να έχουμε άσχημη διάθεση.

Και αυτό ο κόσμος το ‘λαμβάνει’. Στη σκηνή δεν γίνεται να δείξουμε κάτι που δεν είμαστε. Ό,τι και αν έχει γίνει (αν έχει γίνει πάντα κάτι τέτοιο) πρέπει να μπορούμε να τα αποφεύγουμε. Όταν φτάνουμε στο σημείο να τα αποφεύγουμε ‘τεχνητά’ ή όχι, αυτό σημαίνει απλά ‘επαγγελματισμός’.

***

Τα περί οικονομικών συμφωνιών είναι θέματα που συζητούνται και συμφωνούν οι δύο πλευρές για τη διεξαγωγή ή όχι μιας βραδιάς, συνήθως (αν δεν υπάρχει ατζέντης) μεταξύ μουσικών και χώρου. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές, συνηθίζεται τα έσοδα να είναι από ποσοστά αναλογικά με την προσέλευση του κοινού, ανάλογα πάντα ποια συμφωνία έχουν κάνει και οι δύο πλευρές.

Επίσης δεν αναφέρομαι ιδιαίτερα στα περί εξοπλισμού, με τι κιθάρα να παίζουμε ή ενισχυτή, πετάλια κλπ τα οποία είναι κατά την ταπεινή μου άποψη υποκειμενικά θέματα της αρεσκείας της κάθε μπάντας.

Αυτά που αναφέραμε παραπάνω είναι πιο σημαντικά σχετικά για μια ομαλή και επιτυχημένη διεξαγωγή μιας μουσικής βραδιάς.

Για οποιαδήποτε απορία σχετική με το άρθρο ή γενικότερα μπορείτε να μου στείλετε e-mail στο [email protected]

Ο Πάνος Μαλαχιάς παραδίδει μαθήματα κιθάρας. Πατήστε το παρακάτω link και μάθετε παραπάνω πληροφορίες.