Here’s Johnny! | Ο τρόμος του The Shining είναι ακόμα ζωντανός

Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει πως το The Shining είναι από τις κορυφαίες ταινίες όλων των εποχών, μια ταινία σταθμός στο είδος της και όχι μόνο;

Δύο τέρατα του σύγχρονου κινηματογράφου ένωσαν τις δυνάμεις τους για να έχουμε την δυνατότητα να θαυμάζουμε αυτό το κινηματογραφικό αριστούργημα. Ο Stephen King πάνω στην νουβέλα του οποίου και βασίστηκε η ταινία και ο Stanley Kubrick ως σκηνοθέτης και σεναριογράφος. Ωστόσο, η συνεργασία αυτή δεν ήταν τόσο ομαλή καθώς πολλές οι διαφωνίες ανάμεσα στους δυο τους. Το αποτέλεσμα παρ’ όλα αυτά, δικαίωσε και τους δύο.

Ο King οραματιζόταν ΑΚΡΙΒΩΣ τη μεταφορά του μυθιστορήματός του στην μεγάλη οθόνη.

Ο Kubrick από την άλλη, ως ελεύθερο πνεύμα, επιθυμούσε να βασιστεί πάνω στην κεντρική ιδέα αλλά κατά τ`άλλα να προβεί σε δραματικές αλλαγές. Η λύση βρέθηκε κάπου στην μέση αφού, ναι μεν ο King επέτρεψε αρκετές αλλαγές στην ιστορία του όμως μέχρι ενός σημείου ενώ ο Kubrick απ`την άλλη εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο το πεδίο δράσης που του δόθηκε, εισάγοντας τα δικά του γνώριμα χαρακτηριστικά και μάλιστα, στην συγκεκριμένη ταινία, χρησιμοποίησε για πρώτη φορά την Steadicam. Ως δημιουργός δεν παρέδιδε ποτέ εύκολα τα όπλα όπως επίσης, δεν έδινε στους θεατές εύκολα κι αβίαστα τις λύσεις που κρύβονταν στις ταινίες του.

Αν το καλοσκεφτούμε, θα δούμε πως η ιστορία του King σε πολλά σημεία δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο. Ουκ ολίγες φορές έχουμε δει κάτι θεματολογικά παρόμοιο. Άρα, πού εντοπίζεται η διαφορά που κάνει το “The Shining” ξεχωριστό; Στο δεύτερο σκέλος της προηγούμενης παραγράφου δηλαδή, στο ότι ο Kubrick έπλασε τελικά την ταινία στηριζόμενος στα δικά του μέτρα, στα δικά του θέλω. Κανείς άλλωστε δε νομίζω να μπορεί να αμφισβητήσει την σημαντικότητά του ως δημιουργός.

Η ιστορία στηρίζεται πάνω σε δύο διαφορετικά δεδομένα τα οποία, μέσα στην διαφορετικότητά τους είναι όμοια. Μιλάμε για τις δύο διαφορετικές διαστάσεις μιας πραγματικότητας, εκείνης που είναι ορατή με γυμνό μάτι κι εκείνης που ναι μεν μπορεί να είναι αόρατη, όμως δίνει το στίγμα της ύπαρξής της μέσω μικρών λεπτομερειών. Σ`αυτή τη δεύτερη διάσταση είναι που ο Kubrick έχει δώσει και το μεγαλύτερο βάρος της προσοχής του αφού, με έναν αινιγματικό τρόπο, αφήνει τα κομμάτια του παζλ ένα προς ένα να πέσουν στο πάτωμα κι εμάς να τα βάλουμε σε τάξη ώστε να λύσουμε το μυστήριο και να πάρουμε τις απαντήσεις στα ερωτήματά μας.

Ο κεντρικός άξονας της ταινίας φαντάζει πως είναι η απομόνωση και πως μέσω αυτής μπορεί ο άνθρωπος να οδηγηθεί σταδιακά στην παράνοια. Στην πραγματικότητα όμως, δεν είναι αυτός ο κεντρικός άξονας αλλά, ένα μόνο τμήμα του που ωστόσο, μαεστρικά αναπτύσσει ο Kubrick. Σταδιακά μας αφήνει να περάσουμε κι εμείς μαζί με τον Jack σε αυτόν τον νευρωτικά μοναχικό κόσμο αλλά και στον διαταραγμένο ψυχισμό του που δεν επηρεάζει μόνο τον ίδιο αλλά και την οικογένειά του. Και μπορεί ο γιος του Jack, o Danny, να είναι χαρισματικός όμως δεν αφήνει την μοναδική αυτή ιδιότητά του να μας στοιχειώσει μεταφέροντάς μας δε ένα καθαρά μεταφυσικό σύμπαν.

Όπως και ο Jack, μπορεί να μετατρέπεται σε δολοφονική μηχανή αλλά επιλέγει να μην τον αφήσει να αιματοκυλιστεί. Δεν είναι αναγκαίο άλλωστε αφού τα πορτρέτα των προσώπων της οικογένειας είναι αρκετά για να σε κάνουν να ανατριχιάσεις. Ένα άλλο τμήμα του βρίσκεται καλά κρυμμένο σε ποικίλους συμβολισμούς που χρησιμοποιούνται καθ`όλη την διάρκεια της… Το ξενοδοχείο είναι καταραμένο, όχι μόνο γιατί έχει στιγματιστεί από την παρανοϊκή δολοφονική δράση του προηγούμενου επιστάτη αλλά, είναι χτισμένο πάνω σε ένα ινδιάνικο νεκροταφείο, ένα νεκροταφείο που γέμισε από θύματα τις αμερικάνικης βιαιότητας αφού οι ινδιάνοι εξαφανίστηκαν προς χάριν της ανάπτυξής τους. Λαμβάνοντας υπ`όψιν μας λοιπόν τους ινδιάνικους θρύλους και μύθους, συν το γεγονός ότι η παρουσία τους είναι παντού αισθητή δεν είναι διόλου περίεργο η κατάρα και ο πόθος τους για εκδίκηση να στοιχειώνει το μέρος.

Ο Jack Nicholson βρίσκεται χωρίς αμφιβολία σε μια από τις κορυφαίες στιγμές της καριέρας του, σε έναν ρόλο σταθμό που τον σημάδεψε και τον χαρακτήρισε ως έναν από τους καλύτερους ηθοποιούς που έβγαλε ποτέ ο πλανήτης. Και σίγουρα όχι άδικα αφού, φέρνοντας απλά και μόνο το πρόσωπο του αρρωστημένου Jack στο μυαλό σου, μπορείς να τρομοκρατηθείς. Η τρέλα δεν είναι εύκολο πράγμα να διαχειριστεί αφού μπορεί εύκολα από τρομακτική, να μετατραπεί σε γελοία καρικατούρα κάποιου που θα ήθελε να μας δημιουργήσει αυτό το αίσθημα αλλά δεν μπορεί. Ο Jack όμως μπορεί, το κάνει και μας στοιχειώνει με την ερμηνεία του.

Δεν συμβαίνει ωστόσο ακριβώς το ίδιο με την υποταγμένη μητέρα της οικογένειας, Shelley Duvall που ναι μεν στο κομμάτι της ιστορίας όπου ζει τρομοκρατημένη υπό τον φόβο για την ζωή την δικιά της αλλά και του γιου της είναι πειστικότατη, αλλά στο υπόλοιπο της ταινίας περιφέρεται με ένα αρκετά υποτονικό ύφος που θα θέλαμε να είναι ενισχυμένο από κάποια παραπάνω ένταση. Εξαιρετικός όμως είναι ο μικρός Danny Lloyd του οποίου το γεμάτο ένταση και αγωνία βλέμμα με στοιχειώνει μέχρι και σήμερα.

Προσοχή. SPOILERS!

Η αγαπημένη μου θεωρία για τη φωτογραφία στο τέλος

Ο Jack έχει αδυναμίες, αυτές τον κάνουν ευάλωτο, αυτές τον στοιχειώνουν και πάνω σε αυτές ποντάρει ένα ξενοδοχείο που στοιχειωμένο από αιματοβαμμένα φαντάσματα του παρελθόντος, τον καθοδηγεί, εγκρίνει και κατακρίνει τα βήματα και τις πράξεις του. Νομίζετε ότι πρώτη φορά βρέθηκε εκεί; Μεγάλο λάθος κάτι που καταδεικνύεται με ακρίβεια στο φινάλε της ταινίας, εκεί που ανακαλύπτουμε ότι ο Jack ποτέ δεν έφυγε στην πραγματικότητα από το ξενοδοχείο αφού ήταν ένας από εκείνους που το θεμελίωσε στηριζόμενος στο αμερικάνικο πρότυπο που πασπαλισμένο με χρυσόσκονη προσπαθεί να κρύψει το σάπιο παρελθόν του που όμως έχει γραφτεί και δεν ξεχνιέται. Αυτό σημαίνει ότι κάτω απ`όλα κρύβεται ο ρατσισμός; Σαφέστατα και τρανή απόδειξη αυτού ότι, ο μοναδικός νεκρός της ταινίας δεν είναι παρά ο μαύρος χαρισματικός υπάλληλος, ένα αιματοβαμμένο πτώμα πάνω σε ένα ινδιάνικο χαλί. Τι άλλο να πει κανείς για ένα αριστούργημα που όσες φορές και να το δεις, απλά σε κάνει να ανατριχιάζεις… Τίποτα!

Tips of Horror:

Η κραυγή «Here’s Johnny!» που ξεφωνίζει ο φρενιασμένος Jack Nicholson στην κατατρομαγμένη οικογένειά του από το άνοιγμα της σπασμένης πόρτας, είναι η πιο τρομακτική σκηνή στο cinema τρόμου σύμφωνα με επιστημονική έρευνα.

Η ιστοσελίδα Play.com καταμέτρησε ψήφους 10.000 χρηστών με σκοπό να εντοπίσει τις 10 ταινίες τρόμου που τρόμαξαν περισσότερο τους πελάτες της. Στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν παλμογράφοι που υπολογίζουν τους σφυγμούς της καρδιάς για να διαπιστωθεί ποιες σκηνές τρόμαξαν περισσότερο τους συμμετέχοντες. Η σκηνή που σημείωσε το υψηλότερο σκορ ήταν η προαναφερθείσα σκηνή από την «Λάμψη».

Στη δεύτερη και τρίτη θέση βρέθηκαν σκηνές από τα κλασικά «A Nightmare On Elm Street» του Wes Craven και «The Exorcist» του William Friedkin αντίστοιχα. Ωστόσο,όταν έγιναν οι σχετικοί υπολογισμοί για ολόκληρες τις ταινίες η σειρά αντιστράφηκε με το φιλμ του Craven, να έρχεται στην πρώτη θέση, ο«Εξορκιστής» στη δεύτερη και κατόπιν η «Λάμψη». Όταν όμως συνυπολογίστηκε στις μετρήσεις και το soundtrack της κάθε σκηνής, η Λάμψη επανέκτησε την πρωτιά ενώ ο «Εξορκιστής» και ο «Εφιάλτης στο Δρόμο με τις Λεύκες» υποχώρησαν στην δεύτερη και τρίτη θέση αντίστοιχα.

Η παραπάνω έρευνα έδειξε επίσης ότι η παρακολούθηση των τριών ιστορικών ταινιών τρόμου επηρέαζε τους σφυγμούς της καρδιάς των θεατών με τρόπο που προσομοιάζει με την ελαφριά άσκηση.

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι οι 10 τρομακτικότερες ταινίες σύμφωνα με τους χρήστες του Play.com είναι οι εξής:

• The Shining (1980)
• The Exorcist (1973)
• A Nightmare On Elm Street (1984)
• Ringu (1998)
• Alien (1979)
• The Silence of the Lambs (1991)
• Poltergeist (1982)
• Insidious (2010)
• Halloween (1978)
• Saw (2004)