Η μέθοδος υποκριτικής Στανισλάφσκι | Η ανάπτυξη της καλλιτεχνικής αλήθειας

Η μέθοδος υποκριτικής Στανισλάφσκι | Η ανάπτυξη της καλλιτεχνικής αλήθειας

Η infamous μέθοδος υποκριτικής Στανισλάφσκι που έχουν υιοθετήσει τα σπουδαιότερα ονόματα παγκοσμίως. Τι είναι και ποιες οι καταβολές της; Πώς εφαρμόζεται; Το διάσημο Actors Studio N.Y., οι σπουδαιότεροι ηθοποιοι και σε ποιες ερμηνείες συναντάμε την απόλυτη αφοσίωση στη μέθοδο και ο καταλύτης MARLON BRANDO. Στέλλα Άντλερ, σε άσκηση υποκριτικής : «θεωρήστε πως είστε κοτόπουλα και βλέπετε μια βόμβα να πέφτει από τον ουρανό, τι κάνετε;»

Όλοι οι σπουδαστές έτρεχαν πανικόβλητοι να κρυφτούν εκτός από έναν τύπο που καθόταν κάτω σε μια γωνιά ανέμελος. Στο τέλος της άσκησης η Άντλερ των ρώτησε για ποιο λόγο το έκανε αυτό, ο μυστήριος σπουδαστής απάντησε: «Είμαι κοτόπουλο, πώς να ξέρω τι είναι η βόμβα;» Μάρλον Μπράντο.

ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΑΝΙΣΛΑΦΣΚΙ Ρωσία, περι το 1898-1904.

Ο ηθοποιός και συνιδρυτής του Θεάτρου της Μόσχας, Κονσταντίν Στανιλάφσκι, μετά από μια εμπειρία του πάνω στην σκήνη, που την θεώρησε ως απολυτό φυσικό και συναισθηματικό παίξιμο, αποφάσισε να κάνει κάτι για να μπορεί να φέρνει τον εαυτό του να δίνει σε κάθε παράσταση παρόμοιας έντασης ερμηνεία. Η έμπνευση ήρθε από στιγμές επί σκηνής που ο Στανισλάφσκι χρησιμοποίησε τις μνήμες του και μέσω των δικών του εμπειριών, προσπάθησε να φέρει τον εαυτό του στην ψυχοσύνθεση της στιγμής που απαιτούσε ο χαρακτήρας που ερμήνευε. Η εμπειρία μετουσιώθηκε σε θεωρία και ύστερα σε ασκήσεις και ολόκληρη σχολή. Η βασική αρχή είναι η χρησιμοποίηση της «συγκινησιακής/συναισθηματικής μνήμης» από τον ηθοποιό ώστε να ξυπνήσει το υποσυνείδητο. Αυτή βέβαια πρέπει να έρθει μετά από πλήρη κατανόηση των απαιτήσεων της στιγμής και του παρελθόντος του ρόλου ώστε η προσωπικότητα του εκάστοτε ηθοποιού να μην υπερκεράσει αυτή του χαρακτήρα αλλά να έρθουν σε απόλυτη αρμονία βρίσκοντας ο ηθοποιός στη ψυχή του, το παρελθόν του και το μυαλό του τα κατάλληλα ερεθίσματα που θα φέρουν το πολυπόθητο, το φυσικό και αληθινό παίξιμο.

  • Μέσα στις διεργασίες του συστημικού/ μεθοδικού ηθοποιού για την προετοιμασία του ρόλου είναι οι εξής:
  • Έντονη παρατήρηση του πραγματικού κόσμου και εστίαση στα σχετικά με τον ρόλο ερεθίσματα (π.χ De Niro – Awakenings, πέρασε μήνες σε ψυχιατρική κλινική)
  • Ανάκληση βιωμάτων και συναισθημάτων από την ζωή του ηθοποιού που συνδέονται με τις απαιτήσεις του ρόλου.
  • Αυτοσχεδιασμός, η επιβεβαίωση ότι ο ηθοποιός έχει κατανοήσει τον ρόλο του είναι ο πετυχημένος αυτοσχεδιασμός που στην μέθοδο δεν είναι απλώς προαιρετικός, είναι απαραίτητος.
  • Μια ακραία θέση του Στανισλάφσκι ήταν η απόλυτη αφοσίωση στο ρόλο και 24ώρη παραμονή σε αυτόν εν καιρώ παραστάσεων ή γυρισμάτων (βλ. Day-Lewis). Η ‘’μέθοδος’’ παρόλα αυτά του Στράσμπεργκ δεν την θεωρεί απαραίτητη.
  •  Σκιαγράφηση της προσωπικότητας του χαρακτήρα μέσω σημείων-κλειδί στο σενάριο για την απόλυτη κατανόηση των στοιχειών του χαρακτήρα.
  • Το Μαγικό Αν’’, το ερέθισμα για ένταξη της φαντασίας του ηθοποιού στο ρόλο μέσω των δεδομένων που θα του δοθούν από σεναριογράφο ή σκηνοθέτη για μια κατάσταση. ‘’Αν ήσουν εκεί πως θα αντιδρούσες’’, ακούγεται απλό, άλλα η επιτυχία είναι δύσκολη και έρχεται μετά από συναισθηματικά πολύ επίπονες ασκήσεις/διαδικασίες.
  • Διαλογισμός και γιόγκα είναι ενίοτε μέσα στις προετοιμασίες του ρόλου ώστε να επιτευχθεί η απόλυτη συγκέντρωση στον φανταστικό κόσμο του σεναρίου χωρίς περισπασμούς από τον έξω κόσμο, δηλαδή το κοινό ή τις κάμερες και το τεχνικό επιτελείο, ο Στανισλάφσκι θεωρούσε βέβαια λεπτή κι επικίνδυνη τη γραμμή προς την παθολογική ψύχωση και θεώρηση ότι ο ηθοποιός είναι κάποιος άλλος (Χιθ Λέτζερ😉
Στανισλάφσκι
Κονσταντίν Στανισλάφσκι (5 Ιανουαρίου 1863- 7 Αυγούστου 1938)

ACTORS STUDIO N.Y.

Κυριότερος οραματιστής και δάσκαλος ο Lee Strasbgerg 1947, τρεις άνθρωποι του χώρου, ο σκηνοθέτης Elia Kazan, η Cheryl Crawford και ο Robert Lewis, εμπνευσμένοι και βαθιά επηρεασμένοι από τον Στανισλάφσκι και το σύστημα του, ίδρυσαν το Actors Studio μια προσπάθεια δημιουργίας ενός χώρου εξέλιξης, εκμάθησης και ασφαλούς πειραματισμών για ηθοποιούς και σκηνοθέτες.

Το όραμα του Καζάν ήταν ένα «σπίτι» για κάθε εκκολαπτόμενο ηθοποιό οπού μακριά από τα άγχη των audition και τη δημοσιότητα, θα μπορούσε να προοδεύσει και να αποσπαστεί την «μέθοδο» με σκοπό της σχόλης να είναι η δημιουργία μιας αμερικάνικης «σχόλης» ηθοποιίας. Την επομένη χρονιά ο Καζαν προσκάλεσε στο διδακτικό team τον ηθοποιό Lee Strasberg o οποίος ήταν φανατικός της σχόλης Στανισλάφσκι. Μετά από λίγα χρόνια στο κουρμπέτι της διδασκαλίας, ο Στρασμπεργκ ανέλαβε καθήκοντα διευθυντή και την συνολική λειτουργία της σχολής. Η βασικη γραμμή εκπαίδευσης των ηθοποιών βασίστηκε στην φιλοσοφία και τις αρχές του συστήματος Στανισλάφσκι άλλα με κάποιες ενέσεις από τον Στρασμπεργκ κυρίως για τις ερμηνείες και την προετοιμασία για κινηματογραφικούς ρόλους.

Η θεωρία και η φιλοσοφία του actors studio είναι η λεγόμενη «μέθοδος» και όχι εκείνη του Στανισλάφσκι παρότι είναι βασισμένη στο μεγαλύτερο ποσοστό στις δικές του αρχές. Μερικοί μονό από τους σπουδαίους μαθητές του Στράσμπεργκ είναι οι: Paul Newman, Al Pacino, Dustin Hoffman, James Dean, Marilyn Monroe, Jane Fonda και Jack Nicholson. Μερικοί αρχικοί συνεργάτες του Στράσμπεργκ αποσπάστηκαν από εκείνον καθώς δεν τον θεωρούσαν αυθεντικό προαγωγό του «συστήματος», ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αρκετά κοντινό στην «μέθοδο» είναι η Stella Adler που εμπλούτισε την θεωρία πιστεύοντας πως δεν είναι απαραίτητη μονό η ανάκληση της συναισθηματικής μνήμης, άλλα και η φαντασίωση των καταστάσεων και των δεδομένων από τον ηθοποιό χωρίς να είναι απαραίτητο να ανακαλεί δικές του εμπειρίες. Οι σπουδαιότερο μαθητές της είναι ο Ρομπερτ Ντε Νίρο και ο Μάρλον Μπράντο.

Ο ΚΑΤΑΛΥΤΗΣ ΜΑΡΛΟΝ ΜΠΡΑΝΤΟ

Ο Μάρλον Μπράντο πέρα από τον μεγαλύτερο σταρ της γενιάς του και ένας εκ των σπουδαιότερων ηθοποιών στην αμερικανική κινηματογραφική ιστορία· υπήρξε ο πρώτος ηθοποιός που έκανε διάσημη την μέθοδο, το big bang της σύγχρονης ηθοποιίας. Αυτό οφειλόταν στο γεγονός πως η αντίληψη του Μπράντο, η αίσθηση της πραγματικότητας και η συναισθηματική του νοημοσύνη ήταν όλα σε πολύ υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τον μέσο άνθρωπο. Αυτό φυσικά ήταν το κλειδί που μετουσίωσε τις σπουδαιότερες ερμηνείες του σε σεμινάριο σύγχρονης για τότε ηθοποιίας, διότι εκείνος ήταν που έκανε το θεατρικό και αυστηρά βερμπαλικό παίξιμο με τις μανιέρες και τα τρικ της εποχής στο κινηματογράφο παρελθόν, μια για πάντα εν μια νυκτί.

Αυτό συνέβη με την ταινία «Λεωφορείον ο Πόθος» σε σκηνοθεσία Elia Kazan. Ο Καζαν έλυσε τα δεσμά για τον Μπράντο και τον άφησε ελεύθερο να μετουσιώσει σε πράξη όλες εκείνες τις αρχές που διδάχτηκε από την Στελα Αντλερ, όλη την μέθοδο. Η παρουσία του Μπραντο ήταν ηφαιστειακή, γοητευτική και ωμή. Η ερμηνεία του μια ανοιχτή πληγή, κυριευμένη από συναίσθημα και ρεαλισμό έσκασε σαν ατομική βόμβα για την εποχή· ξέρω, σήμερα δεν κάνει ιδιαίτερη αίσθηση αλλά για τον ανυποψίαστο τότε κόσμο που είχε συνηθίσει αλλιώς τα πράγματα το να παρακολουθεί τον Μπραντο να δίνει ρεσιτάλ ρεαλισμού στην μεγάλη οθόνη ήταν αποκάλυψη, από ‘κείνη την περίοδο και μετά τίποτα πια δεν ήταν ίδιο στην αμερικανικό κινηματογράφο και κυρίως στο κόσμο των ηθοποιών.

Παρολ’ αυτά, ενώ το υπόλοιπο καστ τιμήθηκε με βραβείο Όσκαρ, η ακαδημία εκείνη την χρονιά έδωσε το Α’ Ανδρικό στον παλιομοδιτη μανιεροηθοποιο,αν και φυσικά πολύ σπουδαίο, Humphrey Bogart. Η ατομική βόμβα δεν είχε εξερράγη φαίνεται ακόμα, μέχρι βέβαια τρία χρόνια μετά και το «Οn the Waterfront», τα υπόλοιπα είναι ιστορία…

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΙΚΕΣ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ: DANIEL DAY LEWIS

O ΑΠΟΛΥΤΟΣ εκφραστής των άρχων τις μεθόδου, Σε ότι έχει κάνει με εξέχοντα παραδείγματα τα Gangs of New York, Last of the Mohicans, Lincoln, My Left Foot. ΑΞΙΖΕΙ να αναζητήσετε παραδείγματα της απολυτής αφοσίωσης του στους ρόλους και τι έκανε στις προετοιμασίες για αυτούς. Εγώ τον θεωρώ τον καλύτερο ηθοποιό όλων των εποχών, παντού

  • RAGING BULL & TAXI DRIVER – ROBERT DE NIRO
  • THE PIANIST – ADRIEN BRODY
  • RAINMAN – DUSTIN HOFFMAN
  • ON THE WATERFRONT, THE MEN, TANGO IN PARIS – MARLON BRANDO
  • DOG DAY AFTERNOON, SERPICO, SCENT OF A WOMAN – AL PACINO
  • THE DARK KNIGHT – HEATH LEDGER
  • ROCKY – SYLVESTER STALLONE
  • MAN IN THE MOON – JIM CARREY
  • SOPHIE’S CHOICE – MERYL STREEP
  • THE MACHINIST – CHRISTIAN BALE
  • MONSTER – CHARLIZE THERON
  • CUCKOO’S NEST – JACK NICHOLSON & ολο το καστ

Related post

Leave a Reply

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *